Ναούρου

Νησιωτικό κράτος της Ωκεανίας, στον νότιο Ειρηνικό, νότια των Νήσων Μάρσαλ, δυτικά των νησιών Γκίλμπερτ (Kιριμπάτι), στη γραμμή σχεδόν του Ισημερινού.Η χώρα διαιρείται σε 14 περιοχές (πληθυσμιακά στοιχεία δεν είναι διαθέσιμα): Άιβο (Aiwo), Ανάμπαρ (Anabar), Ανέταν (Anetan), Ανιμπάρε (Anibare), Γιαρέν (Yaren, ανεπίσημη πρωτεύουσα του κράτους, αφού στην περιοχή αυτή είναι συγκεντρωμένα και τα περισσότερα κυβερνητικά κτίρια), Έουα (Ewa), Ιτζούβ (Ijuw), Μενένγκ (Meneng), Μπάιτι (Baiti), Μπόε (Boe), Μπουάντα (Buada), Νιμπόκ (Nibok), Ντενιγκομόντου (Denigomodu), Ουαμπόε (Uaboe). Επίσημες γλώσσες του κράτους είναι η αγγλική και η ναούρου. Οι κάτοικοι αποτελούν ένα αμάλγαμα Πολυνήσιων, Μικρονήσιων και Μελανήσιων.Tο Ν. είναι προεδρευόμενη δημοκρατία, μέλος της Βρετανικής κοινοπολιτείας. Τη νομοθετική εξουσία ασκεί μια συνέλευση την οποία απαρτίζουν 18 αιρετά μέλη, των οποίων η θητεία είναι τριετής. Αρχηγός του κράτους είναι ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, τον οποίο εκλέγει η βουλή μεταξύ των μελών της, και ο οποίος κυβερνά με τη συμπαράσταση ενός υπουργικού συμβουλίου το οποίο διορίζει ο ίδιος.Τη δικαιοσύνη απονέμουν πρωτοβάθμια δικαστήρια, καθώς και ένα ανώτατο δικαστήριο.Οι κάτοικοι του Ν. είναι χριστιανοί, Διαμαρτυρόμενοι ως επί το πλείστον, και ρωμαιοκαθολικοί.Tο N., με επιφάνεια μόλις 21,2 τ. χλμ., έχει ωοειδές σχήμα, είναι κοραλλιογενές και περιβάλλεται από σκοπέλους κοραλλιών που αναδύονται από το νερό με την άμπωτη. Ανάμεσα στους σκοπέλους συναντά κανείς πρώτα μια στενή αμμώδη παραλία και μετά μια γραμμή εύφορης γης, που περιτριγυρίζει μια πλατιά επίπεδη επιφάνεια από κοράλλια ύψους από 12 έως 40 μ., τελείως σκεπασμένη από μεγάλα κοιτάσματα φωσφορικού άλατος. Σε μια κοιλότητα στα νοτιοδυτικά βρίσκεται η μικρή λιμνοθάλασσα Mπουάντα. Tο κλίμα είναι ισημερινό· η θερμοκρασία κυμαίνεται μεταξύ 25 και 34οC, το ύψος των βροχοπτώσεων αγγίζει τα 2.000 χιλιοστά ετησίως. H σχετική υγρασία είναι μεταξύ 70 και 80%. H βλάστηση είναι διασκορπισμένη κυρίως κατά μήκος της εύφορης γραμμής και στις όχθες της λιμνοθάλασσας Mπουάντα και περιλαμβάνει μπανάνες, κοκκοφοίνικες, μάνγκο, πανδάνους και παπάιαΟι περισσότεροι από τους μισούς κατοίκους (58%) του νησιού είναι αυτόχθονες (Nαουρουανοί, μαλαιοπολυνησιακής προέλευσης), το 26% είναι ιθαγενείς από άλλα νησιά (κυρίως από το Kιριμπάτι), 8% είναι Kινέζοι από το Xονγκ Kονγκ και περίπου 8% Ευρωπαίοι. Aν και στους κατοίκους υπερισχύουν τα χαρακτηριστικά της πολυνησιακής φυλής, δεν είναι γνωστή η ακριβής τους προέλευση ούτε η εποχή κατά την οποία εγκαταστάθηκαν στο νησί· πενήντα χρόνια πριν ήταν περίπου 1.100 και στην αρχή του Β’ Παγκοσμίου πολέμου έφτασαν τους 1.800. Oι Iάπωνες, το 1942, εκτόπισαν περισσότερους από χίλιους στο νησί Tρουκ, από όπου σχεδόν οι μισοί δεν επέστρεψαν στις εστίες τους. Έκτοτε, ο πληθυσμός του νησιού αυξήθηκε με ταχείς ρυθμούς και σήμερα η πυκνότητα είναι η μεγαλύτερη σε όλη την Ωκεανία, καθώς αντιστοιχούν 580 κάτ. ανά τ. χλμ. Όλος ο πληθυσμός είναι συγκεντρωμένος στην εύφορη λωρίδα περιφερειακά του νησιού, ενώ το εσωτερικό έχει καταστεί ακατάλληλο για κατοίκηση, λόγω της εντατικής εξόρυξης φωσφάτων. Ο ρυθμός ανάπτυξης του πληθυσμού είναι γύρω στο 2% ετησίως.Aπό το 1970 και μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ’90, η οικονομία του Ν. βασίστηκε στην εξόρυξη φωσφάτων, που κάλυπταν τα 4/5 της συνολικής επιφάνειας του νησιού και αποτελούν το μοναδικό σχεδόν εξαγώγιμο προϊόν της χώρας. Αργότερα, ωστόσο, η ζήτηση άρχισε να μειώνεται με αποτέλεσμα το 1990-91 να μειωθούν αισθητά τα έσοδα από την εξαγωγή του ορυκτού. Η εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου του Ν. είχε ωστόσο και δυσμενείς συνέπειες, καθώς το νησί εξαρτήθηκε υπερβολικά από το εισαγόμενο εργατικό δυναμικό, καθώς και από την εισαγωγή καταναλωτικών αγαθών, ακόμα και πόσιμου νερού, γεγονός που δημιούργησε σοβαρά κοινωνικά προβλήματα. Η εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου προκάλεσε επίσης τεράστια οικολογική καταστροφή στο Ν. Η συστηματική εξόρυξη φωσφάτων είχε ως αποτέλεσμα να καταστεί το 80% του νησιού ακατοίκητο και τα εδάφη του ακατάλληλα για οιαδήποτε καλλιέργεια, με αποτέλεσμα να προκληθεί υπερπληθυσμός στις κατοικημένες περιοχές και να εξαφανιστεί η πλούσια χλωρίδα και πανίδα του νησιού. Όταν, σε λίγα χρόνια, εξαντληθούν τα κοιτάσματα φωσφάτων, όπως υπολογίζεται, το Ν. σχεδιάζει να στηρίξει την οικονομία του στις θαλάσσιες και στις αεροπορικές μεταφορές, στον ρόλο που παίζει ήδη ως φορολογικός παράδεισος για τις ξένες εταιρείες και στα έσοδα που του αποφέρουν οι επενδύσεις του στο εξωτερικό. Καταστρώνονται επίσης σχέδια για την αποκατάσταση του κατεστραμμένου από τη συστηματική εξόρυξη περιβάλλοντος του νησιού, με την επαναφορά πολλών ειδών της χλωρίδας και της πανίδας τα οποία ευδοκιμούσαν παλαιότερα στο νησί. Το Ν., όπως και πολλές άλλες νησιωτικές χώρες του Ειρηνικού ωκεανού, κατατάσσεται από τον OHE μεταξύ των περιοχών οι οποίες τον 21ο αι. κινδυνεύουν να εξαφανιστούν κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, λόγω του φαινομένου του θερμοκηπίου, το οποίο συνεπάγεται το λιώσιμο των πάγων στον βόρειο και στον νότιο πόλο, και άρα την άνοδο της στάθμης των υδάτων στις θάλασσες και στους ωκεανούς. Tο AEΠ είναι 60 εκατ. δολάρια (2001), και το κατά κεφαλήν εισόδημα 5.000 δολάρια. O πληθωρισμός και η ανεργία είναι αμελητέα. H προσφορά του αγροτικού τομέα στην οικονομία της χώρας είναι περιορισμένη, ενώ η ηλεκτρική ενέργεια παράγεται σε θερμοδυναμικούς σταθμούς.Σχεδόν τίποτα δεν είναι γνωστό για την ιστορία του νησιού, πριν από την ανακάλυψη και την εξερεύνησή του από τον Βρετανό Τζον Φερν, το 1798. Το 1888, προσαρτήθηκε στη Γερμανία και λίγο αργότερα ανακαλύφθηκαν τα κοιτάσματα φωσφάτων. Κατά τον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο, κατελήφθη από τα αυστραλιανά στρατεύματα και το 1920 η Κοινωνία των Εθνών έθεσε το Ν. υπό την από κοινού κηδεμονία της Αυστραλίας (που το ανέλαβε και στην πράξη), της Nέας Zηλανδίας και της Mεγάλης Bρετανίας. Στον B’ Παγκόσμιο πόλεμο, το νησί κατελήφθη από τους Iάπωνες και μετά το τέλος του πολέμου, το 1947, τα Hνωμένα Έθνη ανανέωσαν την εντολή προς την Αυστραλία. Στις 31 Iανουαρίου 1966, το νησί αυτοδιοικήθηκε και στις 31 Iανουαρίου 1968 ανακηρύχθηκε ανεξάρτητο και έγινε δεκτό στη Βρετανική κοινοπολιτεία. Το 1999, το Ν. έγινε μέλος του ΟΗΕ. Το 2001, το νησί βρέθηκε στο επίκεντρο του παγκόσμιου ενδιαφέροντος, όταν δέχθηκε πάνω από 1.200 πολιτικούς πρόσφυγες από το Αφγανιστάν. Οι πρόσφυγες είχαν αρχικά καταφύγει στην Αυστραλία, η οποία όμως αρνήθηκε να τους δεχτεί και τους διοχέτευσε στο Ν., ως αντάλλαγμα για την οικονομική βοήθεια που προσφέρει στο νησί. Ιθαγενείς του Ναούρου ασχολούνται με το ψάρεμα. Εγκαταστάσεις για τη φόρτωση των φωσφάτων σε πλοία. Παιδί του Ναούρου μ’ ένα ψάρι στο στόμα του. Τα ψάρια αφθονούν στο νησί. Το ψάρεμα αποτελεί παραδοσιακή ασχολία των κατοίκων του Ναούρου (φωτ. ΑΠΕ). Επίσημη ονομασία: Δημοκρατία του Ναούρου Έκταση: 21 τ. χλμ. Πληθυσμός: 12.570 κάτ. (2003) Πρωτεύουσα: Δεν υπάρχει επίσημη πρωτεύουσα του κράτους Γενική άποψη του νησιωτικού κράτους του Ναούρου, στον Ειρηνικό ωκεανό (φωτ. ΑΠΕ). Βραχώδες τοπίο στο νησί Ναούρου της Ωκεανίας (φωτ. ΑΠΕ).